.
.
.
Bugün donanımdan yazmak istedim programcılıkta uzun süre bilgisayar karşısında zaman geçirdiğimiz için fan sesleri artık çekilmez işkence oluyor. Bir yazılımcı için gerekli ve kaçınılmaz gereksinmlerden biririsde sessiz bir ortamın oluşmasıdır.
Bilgisayarınızın en büyük dostu ve sizin en büyük düşmanınız olan toz zerreleri havada serbestçe geziniyorlar.
İş bu ya, nerede bir elektronik eşya görseler hemen onun yanında bitiveriyorlar.
Anında yapışıp, ayrılmak nedir bilmiyorlar.
Toz zerrecikleri girmemeleri gereken yerlere girip her yeri tıkayabilecek kadar da ustalar.
Özellikle de fanları çalışmaz hale getirebiliyorlar.
En iyi ihtimalle sessiz diye aldığınız fanınız bir süre sonra aynı hızda dönmesine karşın uğuldamaya başlıyor.
Bazı kasalar bu işi çok ileri hava alış noktalarına özel filtreler yerleştiriyorlar, çok yavaş dönen geniş kesit alana sahip fanlarla kasa içine hava alıp içeriden hava atıyorlar ve bileşen üreticileri anakart üzerindeki aktif soğutuculu yonga setleri yerine daha pahalı fansız soğutuculara yöneliyorlar. Ama sonuç ne? Çöldeki kum fırtınasında kum yutmamanız ne kadar zorsa, bir temiz oda haricinde bilgisayarımızın toz kapmaması da o kadar zordur.
Madem toz kaçınılmaz, kirlenme ve devre dışı kalma sürecini ve bileşenlerin ömrünü mümkün olduğunca uzatmaya uğraştığımız kadar, beyin hücrelerimiz de düşünmemiz gerekiyor. Bilgisayar parçalarını fırça darbeleriyle, beynimizi ise yeni bileşenlerle makineyi sessizleştirerek yapabiliriz. Neler mi yapabiliriz? Gelin yakından bakalım.
Tozu Dumana Katacak Yüzlerce Fırça Darbesi
Hayır, sakın! Bilgisayarınızın bileşenlerini, onları tamamen yerinden sökmeden ve eğer ağzınızdan burnunuzdan toz girmesini engelleyecek önleminiz yoksa üzerine hava üfleyerek temizlemeye uğraşmayın. Eğer sisteminizi birkaç aydır temizlemiyorsanız her taraf toz duman olacaktır. Bunun yerine her parçayı bilgisayardan, etrafa fazla toz çıkmaması için bir elektrik süpürgesi desteğinde çıkartıp tozlarını alabilirsiniz. Bunun ardından kasadaki fanları yerlerinden sökerek eski bir diş fırçasıyla kenarlarında kalan yapışmış tozları temizleyebilirsiniz. Ayrıca grafik kartının fanını ve varsa kuzey köprüsündeki fanlı soğutucuyu tozlardan diş fırçası yardımıyla arındırmanız kafa sağlığınızı olumlu yönde etkileyecektir.
Bu işlemlerden sonra makinenizi tekrar birleştirebilirseniz sesin kulakla fark edebileceğiniz ölçüde azaldığını hissedeceksiniz. Diğer taraftan toz öyle sinsi bir düşman ki, siz ne kadar kaliteli ürünler kullanırsanız kullanın, ne kadar sık bakım yaparsanız yapın, o yine kullandığınız fanlı ürünlerde kalıcı hasarlar bırakmak için elinden geleni yapacaktır. Ve çoğu zaman birkaç yılını doldurmuş her soğutucu gereğinden fazla ses çıkartmakta tutarlı şekilde ısrar edecekti.
Değişim Zamanı
Eğer bunca temizlik ve toz bulutundan sonra bile sistemdeki fanlar kendilerini jet motoru sesi çıkartmaktan alamıyorlarsa geriye tek bir çözüm kalıyor: Çöp kovasını ziyaret, ardından yeni fanlar ve soğutucular. Belki tamamen sessizliğe kavuşuruz, belki de yüksek miktarda susturup bırakırız. Şimdi neler yapabiliriz, ona gelelim.
Bilgisayarda en kuvvetli gürültüyü, tahminen işlemciniz üretiyor. Tabii işlemciniz bu konuda yalnız değil, ısı emici üzerindeki fan (özellikle de bu işlemci kutusundan çıkan fansa) işin tüm sırrını saklıyor. En yüksek devirde hiç durmadan dönen işlemci fanı merkezi ısıtma birimini soğutmak için yırtınıp duruyor ve sistem içindeki bütün toz zerreleriyle müşerref oluyor. Bu konuda iki seçeneğimiz var: Ya soğutucu sistemi daha etkili bir şeylerle değiştireceğiz ya da yalnızca fan kısmını bakıma alacağız. Bakıma almak derken, bir kurtarma işleminden çok kurtulma işleminde bulunacağız. Eğer soğutucunun kullandığı fan ile aynı yere oturan bir başka sessiz sedasız çalışan fan bulabiliyorsanız hiç beklemeden bu küçük değişiklikle kafanızı rahatlatabilirsiniz. Sessiz fan, tahminen daha düşük devirlerde çalışıyor olmasından dolayı sessiz olacaktır; fakat eğer kasanızın içindeki hava dolaşımı yeterliyse işlemcinin performansına etki edecek kadar bir ısınma oluşmaz.
Eğer sistem soğutucusunu tamamen değiştirecekseniz, gayet verimli ısı borusu sistemlerini kullanan soğutucuları öneririz. Bu ürünlerin ekonomik olanları olduğu kadar gayet pahalı olanları da bulunuyor. Fakat işimiz ekonomiden çok makineyi susturmaksa en ucuzu veya pahalıyı değil, en sessiz olabileni seçeceğiz.
Gürültücü Minik Fanlar
Ufak tefek şeylerin boylarına oranla daha büyük sorunlar çıkardığı söylenir ki bizler gibi donanımla fazlasıyla uğraşan kişilerde bunu kanıtlayıcı örnek boldur. Kaybolan bir vida, aradığınızda bulamadığınız jumperlar, birkaç KB büyüklüğüyle gigabytelarca büyüklükteki sabit diskinizde sizden köşe bucak kaçan bir yazılım veya az önce masanızın üzerinde olduğundan emin olduğunuz sürücü CDsi& Örnekler çoğaltılabilir. Fakat biz bu tezin doğruluğunu çok hoş olmayan bir konuda daha kanıtlıyoruz: Grafik kartı ve yonga setlerini soğutan küçük fanlar kendi boylarından beklenmeyecek düzeyde gürültü yaratabiliyorlar ve kullanıcıları çileden çıkarıyorlar. Çözümü yok mu? Elbet var!
Temizleyerek kurtuluşa erdirilmesi imkansızlaşan grafik kartı ve yonga soğutucularının ister yalnızca fanlarını istersek de tamamen o noktalarda uygulanan soğutma sistemlerini değiştirebiliriz. Elbette yapacağımız işlemin maliyeti de değiştireceğimiz ürüne göre çeşitlilik gösteriyor.
Kuzey köprüsü konusundaki çözümlerimiz, yer yer üzerinde fan bulunan vasat bir ısı emiciyi, fansız ve yüksek miktarda ısı emebilen sade bir ısı emiciyle değiştirmek ve kasa içinde var olan hava akımını değerlendirerek bir soğutma sağlamak yönünde. Ya da sessiz sedasız özel fanlar da bu sisteme yer yer dahil edilebiliyor. Tabii ki bozulması kuvvetle muhtemel olan bir sistemi neden tekrar kuralım, o ayrı bir konu.
Grafik kartları konusunda ise seçenekler en az yongaları soğutacak sistemler kadar geniş durumda. Grafik kartlarının üzerindeki fanların biçimsel çeşitlilikleri ve yerleşimleri o kadar farklı ki sadece ses yapan fanı değiştirmeniz oldukça güç olabilir. Bu sebeple daha farklı yöntemler izleyebilirsiniz. Örneğin, piyasada bulunan ve belirli kart montaj biçimlerine göre özel üretilen grafik kartı soğutucuları hem sessiz hem de yüksek performanslı soğutma sağlayabilirler.